Gmina Czarna to gmina wiejska w województwie podkarpackim, w powiecie bieszczadzkim. W latach 1975-1998 gmina położona była w województwie krośnieńskim. Gmina leży w strefie nadgranicznej, sąsiaduje z Ukrainą. Sąsiaduje z gminami: Lutowiska, Solina, Ustrzyki Dolne, Cisna.
Wieś Czarna założona została na prawie wołoskim przez Andrzeja Wyderkę w 1505 r., który otrzymał ten przywilej z rąk Stanisława Kmity, starosty przemyskiego. W 1921 r. wieś liczyła 327 domów i 2012 mieszkańców, w tym 1797 obrządku greckokatolickiego, 93 rzymskokatolickiego i 122 mojżeszowego. Ciągnęła się w dolinie na przestrzeni prawie 8 km. Były tu dwie cerkwie, kaplica rzymsko-katolicka, żydowski dom modlitwy, dwór, cztery młyny wodne, folusz, tartak parowy, kopalnia ropy naftowej (czynna do dziś), kilka łaźni i ok. 20 sklepów. Na zachodnim, dolnym krańcu wsi, nad tzw. Cygańskim Potokiem w sąsiedztwie dworu mieszkali Cyganie. Po 1945 r. Czarna znalazła się w granicach ZSRR. Kilkanaście rodzin, które nie chciały przyjąć obywatelstwa sowieckiego, odesłano do Polski. Po zmianie granicy w 1951 r. rodziny te powróciły do swoich domów. Resztę opustoszałej miejscowości zajęli przesiedleńcy z Sokalszczyzny.
Niezaprzeczalne atuty gminy
Jest to malownicza gmina górska, w 62% zalesiona, o charakterze rolno-leśnym. W tej chwili następują zmiany w kierunku rozwoju turystyki i agroturystyki. Brak tu zakładów przemysłowych, w związku z czym jest jedną z niewielu gmin o nieskażonym, nie zatrutym środowisku. Sprzyja to rozwojowi rolnictwa ekologicznego, produkcji zdrowej żywności, a przede wszystkim wypoczynkowi w naturalnym, czystym środowisku. Teren całej gminy to obszar chronionego krajobrazu, część gminy zajmuje Park Krajobrazowy Doliny Sanu.
Gmina wchodzi również w skład Euroregionu Karpackiego.
Wiekowe drzewa to uznane pomniki przyrody:
- 3 lipy szerokolistne w miejscowości Polana na placu przy kościele koło dzwonnicy
- modrzew europejski w Czarnej Dolnej na starym cerkwisku
- jesion wyniosły i lipa szerokolistna w Rabe koło cerkwi
- jesion wyniosły i klon zwyczajny w Michniowcu koło cerkwi
Wspaniałe połączenie gór i wody
Czarna to magiczne miejsce wśród lasów i gór, które oferuje bogactwo wód mineralnych, czyste powietrze i niesmowity klimat. Amatorzy spokojnego wypoczynku, mogą zapuścić się w tutejsze przepiękne lasy, a przy okazji spaceru skosztować słodkich jagód i malin oraz nazbierać grzybów na kolację. Bardziej aktywni wybiorą pewnie wycieczkę jedną z wielu proponowanych tras rowerowych albo zdecydują się na przejażdżkę konną.Powierzchnia gminy stanowi otulinę Bieszczadzkiego Parku Narodowego. Wielkim walorem gminy są źródła wód mineralnych zlokalizowane w miejscowości Czarna Górna (w obszarze górniczym). Na podstawie badań fizyko – chemicznych wód z odwiertów wykonanych jeszcze w latach 70. stwierdzono, że występują wody mineralne różnych typów pod względem składu chemicznego. Staraniem gminy w latach 1993-95 opracowana została i zatwierdzona dokumentacja geologiczna dla źródła nr 5 położonego w miejscowości Czarna Górna - Kopalnia. Woda wypływająca z tego źródła to woda mineralna o właściwościach leczniczych 0,15% wodoroweglanowo – sodowa, fluorkowa, siarczkowa. Do zatwierdzenia zasobów eksploatacyjnych ustalona została wartość wypływu wynosząca 0,125 m3 / h.
- Koniecznie trzeba zobaczyć drewniane zabytkowe cerkwie. Pięć z nich można zwiedzać, ponieważ funkcjonują jako kościoły rzymsko-katolickie (pięknie zachowały się w nich ikonostasy)
Żłobek (1830r.)
Czarna (1834r.)
Rabe (1861r.)
Michniowiec (1863r.)
Bystre (1902r.)
- Przydrożne krzyże i kapliczki.
- Nieczynny cmentarz z końca XIX i początku XX wieku ze starym starodrzewiem.
- Kopalnia ropy naftowej powstała w 1897 r. - czynna w niewielkich rozmiarach do dzisiaj.
Niezaprzeczalne atuty gminy
- bujna zieleń latem
- wszystkie kolory żółci, czerwieni, brązu jesienią
- biel zimą
- czyste, nieskażone powietrze o każdej porze roku
